Sorry, ik moet nu even naar de voedselbank.

Amsterdam-Noord was en is het decor van de spraakmakende Human-documentaires Schuldig (2016) en Klassen (2020). Sindsdien weet heel Nederland hoezeer schulden je leven kunnen verwoesten en hoezeer je toekomst wordt bepaald door waar je wieg heeft gestaan. Maar wat zegt dat over Amsterdam-Noord? En wat gaat Moedige Dialoog daaraan doen? Twee kernteamleden ontvouwen de plannen: Esther Lagendijk (stadsdeelbestuurder namens GroenLinks) en Angélique Kool (kwartiermaker namens ABN AMRO).

‘Amsterdam-Noord zit al decennialang in het verdomhoekje,’ aldus Esther Lagendijk. ‘De armoede daar is historisch gegroeid en vaak intergenerationeel. 19% van de huishoudens moet rondkomen van een minimuminkomen en 66% van hen leeft langdurig in armoede (> drie jaar). Bovendien is bijna 1 op de 3 van de bewoners laaggeletterd. En bovendien: opgroeien in een dergelijke omgeving is fnuikend voor je ontwikkelkansen, dat blijkt steeds weer uit onderzoek.’

Toch is het niet alleen ellende en zuur bier, is de ervaring van Angélique Kool. ‘Wat mij steeds opvalt is de grote saamhorigheid in Amsterdam-Noord. Er zijn heel veel bewonersinitiatieven, en ook mensen die zelf weinig hebben zetten zich in voor anderen.’
En nog iets: ‘Misschien doordat armoede hier zo wijdverbreid is schamen mensen zich er minder voor dan in andere Moedige Dialoognetwerken.’
‘Klopt,’ zegt Esther, ‘laatst stond er iemand bij de bushalte voor ons huis. Tegen een passerende bekende riep hij “Ik moet even naar de voedselbank!”; alsof het de normaalste zaak van de wereld was.’

Groot sociaal hart
Moedige Dialoog Amsterdam-Noord startte eind 2019. Angélique: ‘Als ABN AMRO hebben we eerst meegedaan aan een pilot van de Nederlandse Schuldhulproute (NSR). Vervolgens ben ik als kwartiermaker vanuit ABN AMRO aan de slag gegaan om een stabiel kernteam te vormen. Dat is er nu.’
Met daarin naast Esther en Angélique:

• Edwin van der Meer (bestuurder BovenIJ ziekenhuis)
• Arthur Woensdregt (directeur Particulieren & Private Banking Rabobank Amsterdam)
• Will van Schendel (directeur-bestuurder stichting De Sociale Maatschap/Doras)
• Wieke van Buuren (adviseur sociale basis bij Gemeente Amsterdam)
• Harro Hoogerwerf (hoofd afdeling armoedebestrijding Gemeente Amsterdam)

Er is nog ruimte voor een extra werkgever “met een groot sociaal hart”. Angélique: ‘Dat moet niet al te moeilijk zijn, want mede door corona is het thema heel actueel. Ik word van alle kanten benaderd door mensen die de verantwoordelijkheid voelen om een bijdrage te leveren.’

Maar twee banken op één kussen, slaapt daar niet de duivel tussen? ‘Nee, ik zie juist dat we elkaar versterken. Net als binnen de NSR, ook dat is een coalitie van de grootbanken. Samen zetten we onze financiële verantwoordelijkheid en onze expertise om in daadkracht. Op dit punt willen we graag een voorbeeld zijn voor andere MD-netwerken.’

Twee speerpunten
Het ambitiedocument is nog in de maak, maar de twee belangrijkste speerpunten zijn helder. Esther: ‘Hoewel armoede hier minder een taboe is, hebben we vooral de werkende armen nog lang niet allemaal in beeld. Hen kun je juist via hun werkgevers bereiken. Amsterdam kent heel veel regelingen waarvan veel werkende arme nog geen gebruikmaken: de stadspas, gratis sporten, muziekles. Dus werkgevers: wijs je werknemers erop! Het gesprek over geldproblemen is trouwens ook makkelijker te beginnen als je met een concreet aanbod komt, zoals een overzicht van al die regelingen.’

Ook de aanpak Geldzorgen de Baas is een prima instrument om werkgevers te attenderen op hun mogelijkheden en verantwoordelijkheden. Angélique: ‘Je hoeft niet zelf de oplossing aan te dragen voor de geldproblemen van je werknemer, maar je kunt ze wél de route wijzen om er te komen. En net als wij kunnen ondernemers veel hebben aan de Moedige Dialoog-cafés, daar wordt heel veel bruikbare informatie gedeeld.’

Jongeren
Het tweede speerpunt in het ambitiedocument is de situatie van jongeren in Amsterdam-Noord. Esther: ‘Niet alleen al die jonge kinderen die opgroeien in armoede, maar je ziet nu bijvoorbeeld ook veel meer vroegtijdige schoolverlaters in het mbo. Praktijkonderwijs is lastig op 1,5 meter en stageplekken vinden is nu nóg ingewikkelder. Ze raken hun bijbaantjes kwijt. Juist werkgevers kunnen een grote rol spelen om hen en uit de problemen te houden.’

Stadsbijeenkomsten
Die twee speerpunten komen zeker aan de orde op de stadsbijeenkomsten die Moedige Dialoog Amsterdam-Noord vanaf begin 2021 gaat organiseren. Angélique: ‘Coronaproof, dus voorlopig op kleine schaal of online. Daarvoor gaan we gericht werkgevers uitnodigingen. En wat we geleerd hebben van andere netwerken is dat je meteen een follow up moet presenteren, zodat het niet stil valt na de eerste bijeenkomst.’

Voor kwantificeerbare doelstellingen is het nog te vroeg, maar welke kant het op moet is glashelder. Esther: ‘Wat Moedige Dialoog voor mij onderscheidend maakt is vooral het zichtbaar maken van de werkende armen: en dat in nauwe samenwerking met de private sector.’
Angélique: ‘En het heet niet voor niets Móédige Dialoog. Heb het erover, ga in gesprek! Het taboe moet er gewoon af!’